SÖZÜN EN GÜZELİNİ SÖYLEMEK

Aile efradına olsun, yakınlarına ve dostlarına olsun, talebe ve takipçilerine ve emrinde çalışanlara karşı olsun; hep yapıcı, yatıştırıcı ve başarıya odaklı sözler konuşmak, Kur’ani kuralların ve İslam ahlâkının bir icabıdır. Çevresine, arkadaş kesimine ve taraftar kitlesine sürekli; umut ve heyecan aşılayıcı, sıkıntı ve zorlukları aşıcı, ibadet ve milli mes’uliyet bilinciyle çalışıcı, insani onur ve huzura ulaştırıcı konuşmalar yapmak… Karamsarlık takıntısından ve başarısızlık saplantısından kurtarıp yeni girişim ve deneyimlere hazırlayıcı ve zafere ulaştırıcı öğüt ve öğretilere yoğunlaşmak, Allah’a tam ve sağlam bir imanın sonuçlarıdır. Böylesine yüksek bir inanç ve kutlu bir amaç taşımayanların, çevrelerine umut ve heyecan aşılamaları imkânsızdır. Çünkü dil, kalbin tercümanıdır ve söz, özün yansımasıdır. Hakka inanan, hayırlı sonuçlara odaklanan ve kendisinin yararlı ve yapıcı gayretlerle sorumlu olduğu düşüncesini taşıyan insanlar, sayıca az da olsalar, bölgelerinde ve ülkelerinde büyük devrim ve değişim sinerjilerinin oluşmasına ve dalga dalga yayılmasına yol açan ruhi enerjilere sahip bulunmaktadır.

Müjdeleyici ve rahatlık verici konuşma; zor veya olumsuz gibi görünen olaylar karşısında bile karamsarlığa kapılmadan, daima tevekküllü ve olumlu düşünmeyi amaçlayan bir yaklaşımdır. Hayatının her anını Allah’ın rızasına adayan bir mü’minin güçlü imanından kaynaklanan huzurlu ruh hali, konuşma üslubuna da bu şekilde yansır. Konuşabilmek, Yüce Allah’ın insanlara bahşettiği büyük bir nimettir. İnsan, hayata bakış açısını, inançlarını, fikir ve düşüncelerini ancak konuşarak paylaşabilir. Kalbimizde sakladığımız, zihnimizde kurguladığımız düşünceler, isteklerimiz veya ideallerimiz ister istemez konuşmalarımıza da yansır. Bu nedenle konuşma üslubunun insanı tanıtıcı bir yönü vardır.

Kalbinde katıksız olarak imanı yaşayan mü’minlerin konuşmalarına hâkim olan üslup, -her tavır ve davranışlarında olduğu gibi- onların inançsız kesimlerden ayırt edilmesinde de önemli bir farklılıktır. Allah’a olan sevgiyi, bağlılığı, saygı dolu korkuyu ve samimiyeti ortaya koyan bu konuşma üslubunun dikkat çeken özelliklerinden biri de ‘müjdeleyici’ olmasıdır.

Mü’minlerin müjdeli konuşma üslupları, imanlarından kaynaklanır. Allah’a sonsuz bir güvenle bağlı olan mü’minler, Rabbimizin yarattığı kadere her koşulda razı olmuşlardır. Bu nedenle, kötü veya zor gibi görünen olayların da Yüce Allah’ın kontrolü altında gerçekleştiğini ve ancak O’nun dilemesiyle başlarına geldiğini bilerek davranılır. ‘Allah, mü’minler için her zaman en hayırlı olanı diler’ bilinciyle hareket ederek her şeye hayır gözüyle bakılır. Allah’ın iman edenlerin dostu olduğundan; inananlara her zaman yardım edip sahip çıkacağından ve tüm işleri onların lehine sonuçlandıracağından emin bir tavır takınılır.

Allah’ın asla va’adinden dönmeyeceğini bilen mü’minler, dünya hayatında yaşadıkları tüm olayları bu şuurla yorumlayacaktır. Bu nedenle mü’minler yaşadıkları her olayın kendi lehlerine olduğunun şuurundadır. Karşılaştıkları zorlukların hikmetlerini ve müjdeli yönlerini dikkate alır, bu olayları daima hayra yoran, müjde ve sevinç veren bir tarzda konuşurlar. İçlerinde Allah’a dayanıp güvenmenin huzuru vardır. Zorluklara ve yaşadıkları sıkıntılara güzel bir sabırla sabretmenin ecrini alırlar. Bu sabrın ahiretteki güzel karşılığını düşünüp diğer mü’minlerle müjdeleşmenin neşesini yaşarlar. Dolayısıyla her olay mü’minler için bir müjde halini alır ve şartlar ne olursa olsun gösterdikleri itidalli tavırları, konuşma üsluplarına yansır. Konuyla ilgili bir Kur’an ayeti şöyledir:

“Andolsun, Biz sizi biraz korku, açlık ve bir parça mallardan, canlardan ve ürünlerden eksiltmekle imtihan edeceğiz. Sabır gösterenleri müjdele.”[1]

İslam’ı Tebliğ Sırasında Müjdeleyici Olmak:

Mü’minler, Allah’ın koyduğu sınırları korurlar, her konuda kötü tavırlardan sakınarak davranırlar. İnsanları Kur’ani kurallara ve İslam ahlâkına davet ederken de Yüce Rabbimizin iman eden kullarına dünyada bile güzellikler va’ad ettiği müjdesini aktarırlar. Aslında inananlar için va’ad edilen ebedi güzelliklerin onlara henüz dünyadayken gösterilmeye başladığını anlatırlar. İnsanların itaatkâr, tevazulu, yumuşak başlı ve teslimiyetli bir yapı kazanmalarının, dünyadaki yaşamları boyunca üzüntü, sıkıntı ya da gerilimden de uzak kalmalarına vesile olacağını hatırlatırlar. Allah’ın inananların kalbine huzur ve güvenlik duygusu indireceğini, işitilen her uyarının, her hatırlatmanın ya da her çağrının Rabbimizden olduğunu düşünmeleri karşılığında, Allah’ın kendilerini hep hayırlarla karşılaştıracağını anlatırlar. Bu durum bir Kur’an ayetinde şöyle vurgulanır:

“Erkek olsun, kadın olsun, bir mü’min olarak kim salih bir amelde bulunursa, hiç şüphesiz Biz onu güzel bir hayatla yaşatırız ve onların karşılığını, yaptıklarının en güzeliyle muhakkak veririz.”[2]

Mü’minler gerek kendi aralarında gerekse diğer insanlarla diyalog kurarken Yüce Rabbimizin bizlere bildirdiği Kur’an ayetlerini ve Peygamberimizin öğretilerini örnek göstererek konuşurlar. Bu nedenle konuşmalarının tümü müjdeleyici bir üslup taşır. Günah işlemiş, büyük hatalar yapmış olan bir insanın bile dünyada samimi bir şekilde tevbe etmesi ve hatasını tekrarlamaması durumunda günahlarının bağışlanacağını umabileceğini anlatırlar. Allah’ın bu hükmünün bildirildiği ayetlerden biri şu anlamdadır:

“De ki: “Ey kendi aleyhlerinde olmak üzere ölçüyü taşıran kullarım. Allah’ın rahmetinden umut kesmeyin. Şüphesiz Allah, bütün günahları bağışlar. Çünkü O, bağışlayandır, esirgeyendir.”[3]

Gaflet halinde umutlarını yitiren, artık kurtuluş yolu kalmadığını düşünen bir insana günahlarının bağışlanabileceğinin, samimi bir tevbenin ardından hayatını Allah’ın koyduğu sınırları gözeterek sürdürmesi durumunda cennete girebileceğinin anlatılması, o insanla yapılabilecek en müjdeli konuşmalardandır.

Mü’minler Birbirleri ile Konuşmalarında Müjdeleyici Davranırlar:

Mü’minler kendi aralarında da müjdeleyici konuşma üslubunu kullanırlar. “Hiç şüphesiz Allah, mü’minlerden -karşılığında onlara mutlaka cenneti vermek üzere- canlarını ve mallarını satın almıştır… …Allah’tan daha çok ahdine vefa gösterecek olan kimdir? Şu halde yaptığınız bu alışverişten dolayı sevinip-müjdeleşiniz. İşte ‘büyük kurtuluş ve mutluluk’ budur.”[4] ayetiyle Allah, mü’minlere birbirleriyle müjdeleşmelerini emir buyurmaktadır.

Mü’minler birbirlerine cenneti ve orada ağırlanacakları nimetleri, daha da önemlisi Yüce Allah’ın rızasını kazanacaklarını hatırlatırlar. Bu nedenle nefislerini kınarken ve eleştirirken, birbirlerine olan sevgi ve bağlılıklarını anlatırken, Kur’an ahkâmının ve İslam ahlâkının yararına olan bir olayı veya başarıyı haber verirken, Allah’ın, kendilerini ‘büyük kurtuluşa’ ulaştıracak olmasının sevincini ve neşesini konuşmalarına yansıtırlar… 

Müjdeleyici Konuşma Üslubuna En Güzel Örnek Peygamberlerde Vardır.

“Şüphesiz Biz Seni, Hakk ile bir müjde verici ve bir uyarıcı olarak gönderdik. Hiçbir ümmet yoktur ki, içinde bir uyarıcı gelip-geçmiş olmasın.”[5] ayeti ile Yüce Allah, peygamberlerine, hem cehennem azabına karşı uyarıp korkutucu, hem de dünyada iyilerin daima üstün gelip zafere ulaşacağı, ahirette ise sonsuz cennet hayatı ile karşılık bulacakları yönünde, müjdeli konuşmalar yapmalarını emretmiştir. Nitekim peygamberler, Yüce Rabbimizin bu emrine itaat etmişler, karşılaştıkları güçlükler, hatta kendilerini öldürmeye gelenler karşısında bile, yanlarındaki kişileri karamsarlıktan uzaklaştıran, onlara umut veren müjdeleyici bir üslubu benimsemişlerdir. Bu konuda en güzel örnek, Peygamber Efendimiz (SAV)’i öldürmek üzere peşine düştüklerinde, Hz. Muhammed (SAV)’in sığındıkları mağarada arkadaşına; ‘Allah’ın muhakkak kendileriyle olduğunu’ belirtmesidir. Bu konuşma Kur’an’da şöyle bildirilmiştir:

“Siz Ona (Peygambere) yardım etmezseniz, Allah Ona yardım etmiştir. Hani kâfirler ikiden biri olarak Onu (Mekke’den) çıkarmışlardı; ikisi mağarada olduklarında arkadaşına şöyle diyordu: ‘Hüzne kapılma, elbette Allah bizimle beraberdir.’ Böylece Allah Ona ‘huzur ve güvenlik duygusunu’ indirmişti, Onu sizin görmediğiniz ordularla desteklemiş, inkâr edenlerin de kelimesini (inkâr çağrılarını) alçaltmıştı. Oysa Allah’ın kelimesi, yüce olandır. Allah Üstün ve Güçlüdür, Hüküm ve Hikmet sahibidir.”[6]

Bu konuda diğer bir örnek ise, Firavun’un askerlerinin Hz. Musa’nın kavmini deniz kıyısında sıkıştırdığı ve kavminin umutsuzluğa kapıldığı kıssada haber verilmiştir. Son derece güç bir durumda olmasına rağmen, Hz. Musa’nın kavmine karşı kullandığı müjdeleyici üslup şöyledir:

“İki topluluk birbirini gördükleri zaman Musa’nın adamları: ‘Gerçekten yakalandık’ dediler. (Musa:) “Hayır” dedi. ‘Şüphesiz Rabbim, benimle beraberdir; bana yol gösterecektir’.”[7]

Müjdeleyici konuşma, mü’minlerin şevk ve heyecanlarını artıran, yaptıkları salih amellerde daha gayretli ve başarılı olmalarına vesile olan bir üslup tavrıdır. Yüce Allah, bu nedenle Peygamberimiz (SAV)’e, “Mü’minleri hazırlayıp-teşvik etmesini”[8] emretmiştir. Allah bir başka ayette ise, “Mü’minlere müjde ver; gerçekten onlar için Allah’tan büyük bir fazl vardır”[9] şeklinde bildirir. Allah’ın emrine ve Peygamberimiz (SAV)’in ahlâkına uyan her mü’min, tüm Müslümanları müjdelemek ve onları teşvik ederek şevklendirmekle mükelleftir. Kur’an ahlâkına uygun olan; Peygamberimiz (SAV) gibi, Allah’ın Müslümanlara va’ad ettiği güzellikleri sık sık hatırlatmak ve onları hep canlı ve şevkli tutmaktır. Yüce Allah bir Kur’an ayetinde Peygamberimiz (SAV)’e şöyle emretmektedir:

“(Ey Resulüm!) İman edip salih amellerde bulunanları müjdele. Gerçekten onlar için altlarından ırmaklar akan cennetler vardır. Kendilerine rızık olarak bu ürünlerden her yedirildiğinde: ‘Bu daha önce (dünyada iken) de rızıklandığımızdır’ derler. Bu, onlara, (dünyadakine) benzer olarak sunulmuş (sonsuz ihsan ve ikramlarımızdır). Orada, onlar için tertemiz eşler vardır ve onlar orada süresiz kalacaklardır.”[10]

Yaptığı işi, karşılığını cennette sonsuz nimetler ve faziletler olarak alacağını umarak yapan kişi, elbette ki işini monotonluk içinde, bir alışkanlıkla veya mecburiyetten yapan kişiden çok daha farklı bir ruh hali ve tavır içinde olacaktır. Peygamberimiz (SAV)’i örnek alarak O’nun sünnetlerine uyanlar da O’nun gibi, insanları uyaran ve onlara müjdeler veren kişiler olmalıdırlar. Nitekim Peygamberimiz (SAV) de ümmetine müjde verenlerden olmalarını şöyle buyurmuştur:

“Kolaylaştırın, güçleştirmeyin. Müjdeleyin, nefret ettirmeyin. Birbirinizle iyi geçinin, ihtilafa düşmeyin.”[11]

Toparlarsak:

Sevinç ve müjde dolu haberler vermeye çalışmak, her olayı bu şuurla yorumlamak, nefsin ya da şeytanın aksi yöndeki kışkırtmalarına karşılık iman edenleri sürekli canlı ve neşeli tutacaktır. Mü’minlerin bu üslupları münafıkları ve inanmayanları kızdırır. Kendileri en basit bir konuda bile çaresizliğe ve ümitsizliğe düşerken onların olumsuz gibi görünen olaylardan hiçbir şekilde etkilenmiyor olmalarını haset ve hayretle izlerler. İman edenlerin bu ahlâklarının kaynağının Allah’a olan derin imanları olduğunu anlayamadıkları için, onların bu manevi güçlerine bir türlü akıl erdiremezler.

Müjdeli ve sevinç dolu konuşmalar, kolaylıkla yılgınlığa düşebilen zayıf imanlı kimselerin de güç bulmasına, doğruyu anlamasına, imanlarının sağlamlaşmasına vesile olabilir. Kalben Allah’tan her an razı olduklarını sevinçli ve müjdeli üsluplarıyla ortaya koyan mü’minler, bu kararlılıklarıyla Allah’ın rızasını kazanmayı umut ederler. Kur’an’da Allah’ın iman edenlere va’ad ettiği bu karşılık şöyle bildirilir:

“(Sahabe’den İslam’a girmede ve hayırlı hizmetlerde) Öne geçen ilklerden olan Muhacirler ve Ensar ile, onlara iyilik ve güzellikle uyanlar (var ya); Allah onlardan hoşnut olmuştur, onlar da O’ndan hoşnut olmuşlardır ve (Allah) onlara, içinde ebedi kalacakları altından ırmaklar (ve havuzlu şelaleler) akan cennetler hazırlamıştır. İşte ‘büyük kurtuluş ve mutluluk’ budur. (Fevz-ü Azim, mü’min ve mücahit kulların olacaktır.)”[12]

“Müjdeli Bir Üslupla Konuşmaktan Kaçınmak”, Münafık Kimselerin ve Kur’an Ahlâkından Uzak Yaşayan Kişilerin Kötü Ahlâkıdır!

Mü’minlerin arasında kendilerine yer edinmeye çalışan münafık karakterli kimseleri deşifre eden en önemli özelliklerden biri de, asla gerçekçi hem de müjdeli üslupla konuşmamalarıdır. Münafıklar ise, mü’minleri sevindirecek müjdeli bir haber ulaştırmaktan, olayları hayra yoran sevinçli bir üslup kullanmaktan özellikle kaçınırlar. Mü’minlerin lehine olan müjdeli haberleri, gelişmeleri ise duymaktan bile hoşlanmazlar. Böyle bir haber verildiğinde tepkisiz kalarak veya olumsuz bir yorumda bulunarak mü’minlerin şevkini kırmaya, neşelerini kaçırmaya çalışırlar. Ancak hiçbir zaman bu çabalarından bir sonuç alamazlar. Aksine münafık karakterli bu insanların gerçek yüzlerini görerek onlardan sakınmak, iman edenler için rahmete dönüşen bir başka müjdeli durum olmaktadır.

Kur’ani kuralların ve İslam ahlâkının yaşanmadığı toplumlarda ise en sevinç verici olaylarda bile insanların birbirlerine karşı müjdeli bir üslup kullandıklarına rastlamak zordur. Bazı kimseler her olayda bir olumsuzluk bulmayı, karamsar ve memnuniyetsiz bir üslupla konuşmayı neredeyse âdet haline getirmiş durumdadır. Hiçbir şeyden mutlu olmaz bir tavır takınırlar, hep sızlanacak, yakınacak ve şikâyet edip duracak yönler ararlar. “Felaket haberciliği” yapmayı, insanları huzursuzluğa sürükleyecek yorumlar yaymayı alışkanlık haline getirmişlerdir. Hem kendi ruh halleri çok karanlık ve kasvetlidir hem de birbirlerini sürekli olumsuz düşünmeye yöneltir ve huzursuz ederler. Bu, Yüce Allah’ın iman etmeyenlere henüz bu dünya hayatında yaşatmaya başladığı manevi azaplardan sadece biridir.